Нягледзячы на тое, што ў некаторых колах яго называюць такім, апошняе галасаванне ў Генеральнай Асамблеі Арганізацыі Аб'яднаных Нацый па статусе Палестыны наўрад ці з'яўляецца экстраардынарным.
Па-першае, ён не надзяляе палестынскія тэрыторыі дзяржаўнасцю, але адгартае свае паўнамоцтвы, каб далучыцца да клуба. Гэта падштурхоўвае гэтыя лахматыя, адчайныя суб'екты, якія так разрабаваны і злоўжывалі, да больш глыбокага ўдзелу ў працэсах у самой ААН. Статус Палестыны не назіральніка, атрыманы ў 2012 годзе, пакінуў яе бязмоўнай у міжнародных справах.
Рэзалюцыя ад 10 мая разглядаецца, паводле зводкі ААН, як паляпшэнне «абнаўленне» каб «правы Дзяржавы Палестына ў рамках сусветнай арганізацыі, але не права галасаваць або вылучаць сваю кандыдатуру ў такія органы, як Савет Бяспекі або Эканамічны і Сацыяльны Савет (ECOSOC)». Асамблея прызнала Палестыну прыдатным кандыдатам для паўнапраўнага членства і рэкамендавала Савет Бяспекі «разгледзець справу станоўча».
Рэзалюцыя была прынятая 143 галасамі “за”, 9 “супраць”, у тым ліку ЗША і Ізраіль, пры 25 устрымаліся.
Прадстаўленне Палестыны ў члены патрабуе рэкамендацыі самага магутнага органа ААН, Савета Бяспекі. У гэтым органе Злучаныя Штаты пільна абараняюць ізраільскія інтарэсы, і на іх можна спадзявацца, каб звесці на нішто крокі да палестынскай дзяржаўнасці.
Толькі ў мінулым месяцы рэзалюцыя, якую спансаваў Алжыр і патрабавала прыняцьця Палестыны ў якасьці дзяржавы, была адменена правам вэта Вашынгтонам. Палестынская дзяржаўнасць магла паўстаць толькі з гэтага, сцвярджаў прадстаўнік ЗША «ўсёабдымнае мірнае пагадненне». Толькі ўстойлівы мір быў магчымы «шляхам двухдзяржаўнага рашэння з гарантыяй бяспекі Ізраіля». Рэзалюцыя ў тым выглядзе, у якім яна была а “заўчасны” дзеянне.
Такія прычыны застарэлі, а на самой справе прызнанне таго, што любое палестынскае ўтварэнне, калі яно калі-небудзь паўстане, будзе бяссільным на міжнароднай арэне, безабаронным, жабрацкім і падпарадкаваным інтарэсам Ізраіля. Для Ізраіля нацыянальная бяспека прадугледжвае бяссільную Палестыну.
У цяперашні час змены, якія ўступяць у сілу з 10 верасня, наўрад ці з'яўляюцца падставай для крытыкаў тупаць нагамі або для ўхваленых рыкаў прыхільнікаў.
Новы статус дазволіць, сярод іншых змен:
- размяшчэнне побач з дзяржавамі-членамі ў алфавітным парадку;
- выступленне з заявамі ад імя групы;
- унясенне прапаноў і дапаўненняў і іх унясенне;
- права членаў-дэлегатаў быць абранымі ў якасці службовых асоб у пленарных і галоўных камітэтах Генеральнай асамблеі; і
- «Поўны і эфектыўны ўдзел у канферэнцыях ААН і міжнародных канферэнцыях і сустрэчах, якія склікаюцца пад эгідай Генеральнай Асамблеі або, пры неабходнасці, іншых органаў ААН».
З належным чынам адзначанымі абмежаваннямі, імпульс да больш афіцыйнага прызнання палестынскай дзяржаўнасці, над якім амерыкана-ізраільскае партнёрства ўсё больш губляе кантроль, беспамылковы. У інтэрв'ю іспанскаму нацыянальнаму радыё RNE 9 мая вярхоўны прадстаўнік Еўрасаюза па замежных справах Жазэп Барэль пацвердзіў праўдзівасць паведамленняў ірландскіх СМІ аб тым, што Іспанія, Ірландыя і шэраг іншых краін ЕС прызнаюць палестынскую дзяржаву ў гэтым месяцы.
Рэзалюцыя Генеральнай Асамблеі аказалася непрыемнай для Ізраіля, чый амбасадар у ААН Гілад Эрдан у адказ быў меладраматычным і драматычным.
Атрымаўшы здрабняльнік (цудоўная частка абсталявання для дыпламата), ён прыступіў да размяшчэння копіі Статут ААН у яго.
З зямлі патлумачыў:
«Я здрабніў Статут ААН, каб праілюстраваць, што робіць Генеральная Асамблея, падрываючы Савет Бяспекі і падтрымліваючы ўступленне тэрарыстычнай арганізацыі».
Развагі Эрдана, якія ў больш шырокім сэнсе можна разглядаць як разважанні ўрада Нетаньяху, не робяць адрозненняў адносна палестынскіх груповак, не кажучы ўжо пра розныя кантраляваныя ўтварэнні ў Газе і на Заходнім беразе. ХАМАС і Палестынскія аўтаноміі зблытаныя, што лёгка зрабіць, калі ў ізраільскіх палітычных класаў няма апетыту або намеру стварыць любую форму суверэннай палестынскай дзяржавы.
Гэтак жа, як міністр абароны Ізраіля Ёаў Галант сцвярджаў, што Ізраіль быў «барацьба з жывёламі» у сектары Газа пасля нападаў ХАМАС 7 кастрычніка, у ААН мы маем рэспектабельны твар Ізраіля канстатуючы наступнае:
«Амбасадары ведаюць, што палестынцы не «шукальнікі міру», а хутчэй прыхільнікі тэрарызму».
Тыя, хто называе пэўныя дзеянні тэрарыстычнымі, часта выкідваюць люстэрка, каб убачыць непрыемнае адлюстраванне, нават калі яны лютуюць супраць яго. Дзейнасць ХАМАС 7 кастрычніка была крывавай і траўматычнай; кровавыя аперацыі сіянісцкіх ваенізаваных груповак, якія вялі для стварэння ізраільскай дзяржавы, былі не нашмат лепш. Стварэнне дзяржаўнасці часта суправаджаецца жудасным гвалтам і парушэннем канвенцый.
Як напісаў С. Шамір Хасан:
«Аналы сіянісцкай гісторыі поўныя лідэраў, якія пераўзыходзяць іншых лідэраў у настойваньні на важнасьці ваеннай моцы і ролі сілы і тэрору ў будаўніцтве і абароне сіянісцкай дзяржавы: Джозэф Трумпельдор, Уладзімер Жабоцінскі, Менахем Бегін, Бэн Гурыён і усе ізраільскія генералы».
Відовішча ст Статут ААН знікненне ў выглядзе палосак паперы ў здрабняльніку было ненаўмысна прыдатным, улічваючы тое, што Ізраіль дзесяцігоддзямі пагарджаў міжнародным правам адносна правоў палестынцаў, не кажучы ўжо пра яго бягучую праграму разні, голаду і перамяшчэння ў Газе. Фундаментальны ўрок 10 мая для ўрада Біньяміна Нетаньяху заключаецца ў тым, што яго жалезная хватка над лёсам палестынскай дзяржаўнасці становіцца ўсё больш хісткай.
Доктар Біной Кампмарк – стыпендыят Кембрыджа і выкладчык Універсітэта RMIT. Вы можаце сачыць за доктарам Кампмаркам у Twitter @BKampmark.
Звязаныя артыкулы
Падтрымайце незалежную журналістыку. Падпішыцеся на ІА.